ජනාධිපති අපේක්ෂකයන් වටා කැරකෙන ඡන්ද යනු මේ අරට තමන්ට අවශ්‍ය විදිහට හැදෙයි කියල හිතන පිරිසගේ අපේක්ෂාවන් ගොන්නක්. ඒක ආත්මාර්ථකාමි හෝ පරාර්ථකාමී හැඟීමක් වෙන්න පුළුවන්.

විවෘත්ත ආර්ථිකය වෙනුවෙන් පෙනී හිටපු ජේ ආර් ජයවර්ධනගේ නායකත්වයෙන් යුතු එජාපය 1977 මහ මැතිවරණයෙන් අති විශාල ජයග‍්‍රහණයක් වාර්ථා කළා. පාර්ලිමේන්තුවේ හයෙන් පහක බලයක්. මේක මේ රටේ සංවර්ධනයේ හැරවුම් ලකුණක් වුණා. සංවර්ධනය අධි වේගයෙන් පිමි පනිමින් ඉදිරියට ගන්න හේතු වුණා.

දේශපාලනයට අලුත් නමුත් සිරිමාවො බණ්ඩාරනායක මෙරට රාජ්‍ය නායිකාව ලෙස සිය පාලන කාලය තුළ වැදගත් මෙහෙවරක් කර තිබෙනවා. කෙසේ නමුත් අගේ පාලන සමයේදී නිශ්චිත ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කෙරුණේ නැහැ. මේ නිසා පරස්පර තීන්දු ක්‍රියාත්මක වීමේ දුර්වල තාවයන් තිබුණා.

1950 දී මෙරට දළ දේශීය නිශ්පාදනය රුපියල් මිලියන 4,170 යි. 1960 වෙද්දි රු මි. 6,476 කට ඉහළ නැග්ගා. මෑත කාලය පුරා මේ අගය රුපියල් බිලියන 28,000 තරම් අගයක තිබුණා.

මැතිවරණ දේශපාලනය කියන්නේ ඩීල් එක සහ ලයින් එක හරියට බේරාගෙන ගැසිය යුතු ගේම් එකකි. මේක හරියට ගහන කෙනා දිනුම්ය.

කර්මාන්ත සහ ධීවර කටයුතු සංවර්ධනය වෙනුවෙන් නව අමාත්‍යාශයක් පිහිටුවීම නිදහස් රජයේ පළමු ආණ්ඩුව තුළදීම සිදු වුණා.

(හෙටට (6) යෙදෙන එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ 78 වැනි සංවත්සරය නිමිත්තෙනි)

අදින් වසර හැත්තෑ අටකට පෙර මෙරට විසූ සිංහල දෙමළ මුස්ලිම් මැලේ බර්ගර් ආදි ජාතික නායකයන් රැසක් එක් වී ශ්‍රීමත් අනගාරික ධර්මපාල තුමන්ගේ සොහොයුරු එඩ්මන් හේවාවිතාරණ මහතාගේ නිවෙසේදී දේශයේ ජාතික පුනරුදයට මූලාරම්භය සපයමින් ජාතිවාදි ආගම්වාදි බෙදීම්වලින් තොර ජාතිකවාදි නව දේශපාලන පක්ෂයක් ලෙස 1946 සැප්තැම්බර් 6 දා එක්සත් ජාතික පක්ෂය පිහිටුවාගනු ලැබිණි. එම රැස්වීමේදී පක්ෂයේ ආරම්භක නායක අතිගරු ඩී.ඇස්. සේනානායක මහතා සිදු කළ දෙසුමේ මෙසේ ඇතුළත්ව ඇත.

නිදහසෙන් පසුව තිබුණු අනෙක් විශාලම අභියෝගය වුණේ රටේ අධ්‍යාපනය ගොඩනැංවීම. රට තිබුණු තැනින් ඉදිරියට යන්න නම් අනාගතය ඉලක්ක කළ අධ්‍යාපන ප්‍රතිංස්කරණයන් වගේම යටිතල පහසුකම් වර්ධනය කළ යුතු වුණා. ඒ වන විටත් නිදහස් සහ නොමිලයේ අධ්‍යාපනය රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තිය වී තිබුණත් අද්‍යාපනයේ වටිනාකම සමාජයට තේරුම් ගිහිල්ලා තිබුණේ නැහැ. මේ නිසා සමාජ ආකල්ප වර්ධනය කිරීමේ වැඩ සටහන් පවා තෝරන්න සිදුව තිබුණා.