ඡන්දය කටුගාන්න එපා. මෛත්රී යන්නෙත් ප්රජාතන්ත්ර විරෝධි ගමනක්. හැකි වෙරක් යොදා සන්ධානය පරාජයට පත් කළයුතුය.
එළෙඹෙන මහ මැතිවරණයේදී ඡන්දය කටු ගෑමට යෝජනා කරන තක්කඩියකු ගැන අසන්නට ලැබිණි. මේ යෝජනාව එන්නේ තමන්ට ගෝචර නොවන තවත් පක්ෂයක් බහුතර ආසන සංඛ්යාවක් ලබා ගැනීම වැලැක්වීම සඳහා වන යෝජනාවක් ලෙසය.
මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ සභාපතිවරයා ලෙස සිය පක්ෂය පාලනය කිරීම සඳහා ක්රියාත්මක කරමින් සිටින ක්රමවේදයන් දෙස සියුම්ව සලකා බලන්නේ නම් ඔහු දීර්ගකාලීන සැලසුමක් අනුව පක්ෂයේ බලය තමන් තුලම නතු කර ගැනීම සඳහා මෙහෙයුමක් දියත් කර ඇති බව පැහැදිලිය.
ඉතිහාසයේ අතිශය සාමකාමී හා නිහඬ මැතිවරණයක් ලෙස මෙවර මහ මැතිවරණය හැඳින්විය හැකි වූවද මේවන විට මැතිවරණයේ උණුසුම දැඩිවන්නට පටන් ගෙන තිබේ. පෝස්ටර්, කටවුට් ආසන කාර්යාල හා රැස්වීම් ආදියෙහි කැපි පෙනෙන අඩුවක් දිවයින පුරාම දකින්නට නොලැබෙන තත්වයක් තුල මේවර ඡන්ද දායකයට තරම්ක් නිදහසේ වරක් දෙවරක් කල්පනා කර තම ඡන්දය ප්රකාශ කිරීමේ අවස්ථාව උදා වී තිබේ.
ශ්රී ලංකාවේ දේශපාලන ක්රමයේ හරය මූලික වශයෙන් මෙහෙයැවෙන්නේ පරායත්ත අනුග්රාහක ක්රමයක් මතයි. 1931 දී සර්වජන ඡන්ද බලය ලද දා පටන් මහජනතාව කටයුතු කොට ඇත්තේ, තම ආසනවල හෝ දිස්ත්රික්කවල සිටින දේශපාලඥයන්ගෙන් අතමාරු අනුග්රහ ලබන මිනිසුන් වශයෙනි. අසවල් දේශපාලඥයාට ඔවුන් සිය ඡන්දය පාවිච්චි කරන්නේ, සමහර විට රැකියාවක් අපේක්ෂාවෙන් විය හැකිය. නැත්නම්, දරුවාව හොඳ පාසලකට දමා ගැනීම සඳහා විය හැකිය. එසේත් නැතහොත්, රජයේ යම් කොන්ත්රාත්තුවක් අපේක්ෂාවෙන් විය හැකිය.
මමයි මගේ හිතවත් මිත්රයෙකුයි මහජන පුස්තකාලෙ පහුකරන් යද්දි දැක්කා පොත් සේල් එකක් තියනවා. ඉතිං අපි දෙන්නත් දනි පනි ගාලා බස් එකෙන් එළියට පැනල නිකමට වගේ ගියා ඒ පැත්තට. ඒක ඒ තරම් ලොකු සේල් එකක් නෙමෙයි, ඒත් එතන තිබුණා අපි පුංචි කාලේ කියවපු රුසියානු ළමා කතා පොත් කීපයක්. ඒ අතරින් මගේ ප්රියතම පොතක් වෙච්ච හත්පෙති මල දැක්ක ගමන් මට ආයෙත් ඒක ගන්න හිතුණා. ඒක ඒ තරමටම හිතට වැදිච්ච කතාවක්. මගේ යාලුවත් පොඩි කාලේ ඒ පොත කියවල තිබුණා. ඉතින් ඒ පොතයි තව පොත් කීපෙකුයි අරගෙන අපි දෙන්න ඇවිදගෙන ආවා සමර් ගාඩ්න් එක පැත්තට. ඒ එන අතරෙත්, ගිහිල්ලත් අපි කතා වුණේ ඉස්සර අපි කියවපු ලස්සන රුසියානු පොත් ගැන.
ප්රගීත් එක්නැලිගොඩ කියන්නෙ කව්ද කියල අපි හැමෝම දන්නවා. ඒ නිසා ඔහු ගැන අමුතුවෙන් සටහනක් තැබීමේ අවශ්යතාවයක් නොමැත. ප්රගීත් එක්නැළිගොඩ අතුරුදහන්වී පෙරේදාට (18) දින 2,000ක්. ඒ වෙනුවෙන් සහ සියලු අතුරුදහන්කිරීම්වලට එරෙහිව ඔහුගේ බිරිඳ සන්ධ්යා එක්නැළිගොඩ, පුතුන් දෙදෙනා වන සංජය හා හරිත් එක්නැළිගොඩගේ මූලිකත්වයෙන් මෝදර කාලි කෝවිලේ විරදම් අධිෂ්ඨාන පුජාවක් පැවැත්වූයේය. හැමදාමත් ඔවුන් සමග ප්රගීත් එක්නැළිගොඩ සොයාගැනීමේ අරගලයේ සිටි මාධ්යවේදී ලසන්ත රුහුණගේ මහතාද එම අවස්ථාවට සහභාගී වී සිටියේය. දෙයියො බුදුන් ඇදහීම වෙනම කාරණයකි. ඒ පිළිබඳ අපට වෙනම කියවීමක් ඇත. නමුත් අද දවසේ ඔවුන්ට නොපෙනන දෙවියන්ගේ උපකාරය අවශ්යවී ඇත්තේ පෙනෙන මිනිසුන් විසින් අද දවසේ එක්නැළිගොඩලා අමතක කර ඇති බැවිනි.
නාම යෝජනා කලිකලහය ගිනි ගන්නට ආසන්න තරමට ගිනියම් වී පැවැති පසුගිය සති අන්තයේ තවත් ආන්දෝලනාත්මක පුවතක් අසන්නට ලැබුණි. ඒ බොරැල්ල කැම්බල් පිටියේ පැවැති එක්සත් ජාතික පක්ෂ සමුළුවේදී මුදල් අමාත්ය රවි කරුණානායක මහතා කළ ප්රකාශයකි. එය එතරම් ගණන් ගත යුතු ප්රකාශයක් හැටියට සැලකිය නොහැකි වුවද ප්රතිවාදී එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය පාර්ශ්වයෙන් ඊට එරෙහිව එල්ල වුණේ ප්රබල ප්රහාරයකි.
පසුගිය දා ජනාධිපති මෛත්රිපාල සිරිසේන ජාතිය ඇමතීම, ඒ ඒ පක්ෂ සහ කණ්ඩායම් කියවන්නේ, අන්ධයා විසින් අලියාව හඳුනා ගත් ආකාරයටයි. එක්සත් ජාතික පක්ෂය ඇතුළු පාර්ශ්වය එය දකින්නේ, මහින්දට දුන් කනේ පාරක් ලෙසයි. මන්ද යත්, මහින්දට නාම යෝජනා දීමට තමන් විරුද්ධ බවත්, මහින්ද දෙවැනි වරටත් පරාජය වනු ඇතැයි ඔහු කීමත් නිසා ය. තවද, විශ්වාස භංගයක් හරහා මහින්ද රාජපක්ෂව අගමැති තනතුරට ගෙන ඒමේ වෑයමක්ද තමා පරාජය කළ බව ඔහු කීවේය. එයද, එක්සත් ජාතික පෙරමුණු සන්ධානයට දේශපාලනික වැදගත් කමක් ඇති ප්රකාශයකි.