එම සැලැසුමට අනුව කලවාන ප්‍රාදේශීය සභාවේ හා කලවාන ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ තාක්ෂණික නිලධාරීන් හා සංවර්ධන නිලධාරීන් එක් ව මාර්ගය සකස් කිරීමට යෝජිත ප්‍රදේශය මැණීම් කර ඇස්තමේන්තු සකස් කර ඇති අතර ඒ සඳහා රුපියල් ලක්ෂ 220 ක මුදලක් වෙන් කර ගැනීමට කටයුතු කර තිබේ. මෙම නීති විරෝධී මාර්ග සැලැසුම සකස් කිරීමට සිංහරාජ අඩවියේ කුඩව ගගේ ඉවුරු ගොඩකර හෝටලයක් ඉදි කරන කලවාන ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ දූෂිත සංවර්ධන නිලධාරියකු වන ජානක දසනායක ව ද සම්බන්ධ කර ගෙන තිබේ.

මෙම නීති විරෝධී සැලැසුම සඳහා වන අනුමැතිය 2025 අගෝස්තු මස 28 වන දින කලවාන ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ පැවති සම්බන්ධීකරණ කමිටුවේ දී ලබා ගෙන තිබේ. ඒ මත පදනම් ව ඉළුබකන්ඳ ප්‍රදේශවාසීන් විසින් මාර්ගය සකස් කිරීමට යෝජිත සිංහරාජ වන රක්ෂිතයේ වනාන්තර එළි කිරීම නීති විරෝධී ව මේ වන විට ආරම්භ කර තිබේ. නාමල් ප්‍රේමරත්න මන්ත්‍රිවරයා පොතුපිටිය ප්‍රදේශයේ ජනතාවට පොරොන්දු දී ඇත්තේ මෙම මාර්ගය ඉදි කිරීමෙන් පසුව උප කඳුකර වනාන්තරයේ යටි ස්ථරයේ එනසාල් වගා කිරීමට ඉඩම් බෙදා දීම සිදු කරන බව ය. මේ අනුව ප්‍රදේශවාසීන් විසින් බාහිර පුද්ගලයන්ට මෙම ප්‍රදේශයට ඇතුළු වීමට අවස්ථාව ලබා නොදී මාර්ගය සකස් කිරීම සඳහා වනාන්තර එළි කිරීම ආරම්භ කර තිබේ.

වසර 14 කට පෙර නාමල් රාජපක්ෂ ගේ සැලැසුම

2019 වසරේ දී සිංහරාජ වන රක්ෂිතය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට ප්‍රථම ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ කොමිෂන් සභාවට යටතේ පාලනය වූ ඉළුඹකන්ඳ හා සූරියකන්ඳ ප්‍රදේශයේ පිහිටි විශාල වනාන්තර ප්‍රදේශයක් අත්පත් කර ගැනීමේ අරමුණින් 2011 වසරේ දී හිටපු රත්නපුර දිස්ත්‍රික් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රි ජානක වක්කුඹුර හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රි නාමල් රාජපක්ෂ එක් ව මහා මාර්ග අමාත්‍යංශය මගින් රුපියල් ලක්ෂ 65 ක මුදලක් වෙන් කර ගෙන මෙම මාර්ගය ඉදි කිරීමට සූදානම් විය. එහි දී ඔවුන් ඉළුඹකන්ඳ ප්‍රදේශවාසීන්ට ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ මෙම මාර්ගය ඉදි කිරීමෙන් අනතුරු ව සිංහරාජ අඩවියට අයත් මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටි වනාන්තර ඉඩම් හෙක්ටයාර එක බැගින් ජනතාව අතර බෙදා දීමට කටයුතු කරන බව ය. ඊට අමතර ව ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ කොමිෂන් සභාවට අයත් විශාල වනාන්තර ප්‍රදේශයක් රක්ෂිත තත්ත්වයට පත් කිරීම නතර කර නාමල් රාජපක්ෂ මන්ත්‍රිවරයා විසින් අත්පත් කර ගැනීමට ද සූදානම් විය. නමුත් එම සැලැසුම පරාජය කර සිංහරාජ වන රක්ෂිතයට එම වනාන්තර එක් කර ගැනීමට අපට හැකි විය.

නමුත් ඉන් වසර 14 කට පසු ව නැවත වරක් වත්මන් රජය යටතේ එම හානි කර සැලැසුම වෙනස් මුහුණුවරකින් ක්‍රියාත්මක කරමින් තිබේ. මෙය නීතියේ ආධිපත්‍ය බිඳ දමමින් සිදු කරන නීති විරෝධී සැලැසුමකි.

නීති විරෝධී සැලැසුම

2009 අංක 65 දරන පනතින් අවසන් වරට සංශෝධිත 1907 අංක 16 දරන වන සංරක්ෂණ ආඥා පනතේ 3 වන වගන්තියට අනුව 2019 නොවැම්බර් මස 20 වන දින අංක 2150/31 දරන ගැසට් නිවේදනය මගින් කළුතර, රත්නපුර, ගාල්ල හා මාතර දිස්ත්‍රික්ක හතරට අයත් හෙක්ටයාර 36474.93 ක් වන වනාන්තර භූමි ප්‍රමාණයක් සිංහරාජ රක්ෂිත වනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ. එම පනතේ 7(1) උප වගන්තිය යටතේ සිංහරාජ රක්ෂිත වනය තුළ තහනම් ක්‍රියා සියල්ල දක්වා තිබේ. ඒ අනුව මෙම රක්ෂිතයට අයුතු ලෙස ඇතුළු වීම හා රැඳී සිටීම, ගස් කැපීම, දියපහරවල් අවහිර කිරීම, ඉඩම් එළි කිරීම, පස් කැපීම, පාරවල් සකස් කිරීම, සකස් කරන ලද පාරවල් භාවිත කිරීම යන සියලූ ම ක්‍රියා තහනම් වේ.

එවන් ක්‍රියාවකට මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක දී වරදකරුවකු වන පුද්ගලයකු වසර 5 ක් දක්වා බන්ධනාගාර ගත කිරීමකට හෝ රුපියල් 10,000 ත් ලක්ෂයත් අතර දඩයකට හෝ මේ දඬුවම් දෙකට ම ලක් කළ හැකි ය. මෙම දඬුවම්වලට අතිරේඛ ව රක්ෂිත වනයට කරන ලද හානිය සඳහා අධිකරණය විසින් හානියේ ස්වභාවය අනුව තීරණය කරන වන්දි මුදලක් දඩයක් ලෙස නියම කළ හැකි ය.

පනතේ 7(2) උප වගන්තියට අනුව රක්ෂිත වනයක තහනම් ක්‍රියාවක් සිදු කිරීම සඳහා ආධාර හෝ අනුබල ලබා දෙන තැනැත්තෙකු ද වරදකරුවකු වන අතර එම තැනැත්තා ද මෙම දඬුවම්වලට ම යටත් කළ හැකි ය. පනතේ 48(1) උප වගන්තියට අනුව වරෙන්තුවක් නොමැති ව මෙවන් ක්‍රියාවක නිරත පුද්ගලයකු අත් අඩංගුවට ගෙන පනතේ 53 වන වගන්තියට අනුව මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ නඩු පැවරිය හැකි ය.

ඒ අනුව සිංහරාජ වන රක්ෂිතය තුළ කිසිදු වනාන්තර විනාශයක් හෝ මාර්ග සකස් කිරීමක් සිදු කළ නොහැකි ය. ඒ සඳහා සැලැසුම් සැකසීම ද නීති විරෝධී ක්‍රියාවකි. මේ නිසා වන සංරක්ෂණ ආඥා පනත ක්‍රියාවේ යොදවන වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන්ට වෛද්‍ය ජනක සේනාරත්න සහ නාමල් ප්‍රේමරත්න යන පුද්ගලයන් හා රක්ෂිත වනාන්තර එළි කිරීමේ නිරත ඉළුඹකන්ඳ ප්‍රදේශවාසීන් ව ද අත් අඩංගුවට ගෙන නීතිය ක්‍රියාත්මක කළ හැකි ය.

මෙවන් නීතිමය තත්ත්වයක් යටතේ මෙම වනාන්තර පද්ධතිය පාලනය වන්නේ එහි පවතින පාරිසරික, ජෛව විද්‍යාත්මක හා දේශගුණික වටිනාකම් නිසා ය. මේ හේතුවෙන් සිංහරාජ අඩවියේ විශාල වනාන්තර ප්‍රදේශයක් ජාත්‍යන්තර ව වැදගත් වන මිනිසා හා ජෛව ගෝල රක්ෂිතයක් ලෙසත් ලෝක උරුම වන රක්ෂිතයක් ලෙසත් නම් කර ඇත. නමුත් සිංහරාජය අවට ගම්මානවල ඉපදී හැදීවැඩුණු වෛද්‍ය ජනක සේනාරත්නට හා නාමල් ප්‍රේමරත්නට මේ සියල්ල පිළිබඳ ව අවබෝධයක් නොමැති වීම කණගාටුවට කරුණකි.

මාර්ග ඉදි කර වනසන සිංහරාජ අඩවියේ ජෛව උරුමය

සිංහරාජ වන රක්ෂිතය මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 100 ත් 1385 ත් අතර උච්චත්ව පරාසය තුළ ව්‍යාප්ත ව ඇත. මේ නිසා සිංහරාජ වන රක්ෂිතය පහතරට තෙත් කලාපීය වනාන්තර හා උප කඳුකර වැසි වනාන්තරවලින් ආවරණය වී පවතී. සිංහරාජ වන රක්ෂිතය වැඩි වශයෙන් ආවරණය වී ඇත්තේ පහතරට තෙත් කලාපීය වනාන්තරවලිනි. එය සිංහරාජයේ මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් 80% ක් පමණ වන අතර හෙක්ටයාර 29180 ක් පමණ වන වනාන්තර ප්‍රමාණයකි. උප කඳුකර වැසි වනාන්තර සිංහරාජ වන රක්ෂිතයේ ඊසාන හා නැගෙනහිර කලාපයේ මීටර 900 ට වඩා ඉහළින් පිහිටි කලාපයේ පමණක් ව්‍යාප්ත ව ඇත. එය සිංහරාජ අඩවියේ මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් 20% ක් පමණ වන අතර වනාන්තර භූමි ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර 7295 ක් පමණ වේ.

2010 වසරේ ප්‍රකාශිත ශ්‍රී ලංකාවේ වනාන්තර වැස්ම පිළිබඳ වන සංරක්ෂණ

දෙපාර්තමේන්තුවේ අවසන් වාර්තාවට අනුව පහතරට වැසි වනාන්තර ඉතිරි වී ඇත්තේ හෙක්ටයාර 1,23,302 කි. උප කඳුකර වැසි වනාන්තර ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර 28,513 කි. ඒ අනුව ලංකාවේ පහතරට වැසි වනාන්තරවලින් 24% ක් නැතහොත් 1/4 ක් පමණ සිංහරාජ වන රක්ෂිතයට ඇතුළත් වේ. උප කඳුකර වැසි වනාන්තර අතුරෙන් 25% ක් නැතහොත් 1/4 ක් පමණ සිංහරාජ වන රක්ෂිතය තුළ පිහිටා තිබේ.

වර්ග කිලෝමීටර 65610 ක් පමණ වන ශ්‍රී ලංකාවේ සමස්ත භූමි ප්‍රමාණයෙන් සියයට 0.6 ක් පමණ ආවරණය වන සිංහරාජ රක්ෂිත වනයේ මෙරට ගොඩබිම් පරිසරවල ජීවත් වන සත්ත්ව විශේෂ අතරින් 40% ක් වාර්තා වේ. ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික සත්ත්ව විශේෂ අතරින් 41% ක් හා මෙරටට ආවේණික ශාක විශේෂ වලින් 54% ක් සිංහරාජ අඩවියෙන් වාර්තා වෙයි.

මුළු ලොවින් ම සිංහරාජ අඩවියට පමණක් ආවේණික ජීවී විශේෂ 38 ක් මේ වන විට පර්යේෂකයන් විසින් සොයා ගෙන ඇත. ඉන් විශේෂ 15 ක් සපුෂ්ප ශාක වන අතර ඉතිරි විශේෂ 23 සත්ත්ව විශේෂ වේ. මේ අතර උරග විශේෂ 9 ක්, උභයජීවී විශේෂ 9 ක්, මිරිදිය කකුළුවන් විශේෂ 3 ක්, මකුළුවන් හා ක්ෂීරපායීන් විශේෂය බැගින් වෙයි.

ලංකාවට ආවේණික සපුෂ්ප ශාක විශේෂ 911 අතුරෙන් 54% ක් නැතහොත් විශේෂ 495 ක් සිංහරාජ අඩවියෙන් වාර්තා වේ. ලංකාවට ආවේණික ශාක ගණ 25 අතුරෙන් 13 ක් ම සිංහරාජ අඩවියෙන් වාර්තා වන අතර, මුළු ලොවින් ම සිංහරාජ අඩවියේ පමණක් දැක ගත හැකි ශාක විශේෂ 15 ක් පමණ වෙයි. දැවමය ශාක විශේෂ 340 ක් පමණ සිංහරාජ අඩවියෙන් හඳුනාගෙන ඇති අතර, ඉන් විශේෂ 192 ක් නැතහොත් 56% ක් පමණ ලංකාවට ආවේණික වේ.

සිංහරාජ අඩවියට ආවේණික උභයජීවීන් විශේෂ නවය ජාතික රතු දත්ත ලේඛණයට අනුව වඳවීමේ තර්ජනයට දැඩි ලෙස ලක් වූ විශේෂ වෙයි. එනම් සිංහරාජ පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus simba), කම්මුලේ පැල්ලමැති පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus procax), පොපීගේ පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus poppiae), දිවේ ගැටිති පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus papillosus), හඳපාන් ඇල්ල පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus lunatus), රන්වන් ඇස් ඇති පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus ocularis), භූෂණ පඳුරු මැඬියා (Pseudophilautus decoris), කැලෑ පඳුරු මැඩියා (Pseudophilautus silvaticus) හා එන්සල්වත්ත පඳුරු මැඬියා (Taruga fastigo) ය. මුළු ලොවින් ම සිංහරාජ අඩවියට පමණක් ආවේණික උභයජීවීන් අතුරෙන් කැලෑ පඳුරු මැඩියා හැර අනෙක් සියලු විශේෂ වාර්තා වන්නේ සිංහරාජ අඩවියේ උප කඳුකර වනාන්තර ව්‍යාප්ත ව ඇති මෙම මාර්ගය සකස් කර විනාශ කිරීමට සූදානම් වන ප්‍රදේශවල පමණි.

සිංහරාජ අඩවියට ආවේණික උරග විශේෂ නවය ම වඳවීමේ තර්ජනයට දැඩි ලෙස ලක් වූ විශේෂ වෙයි. ඒ අතුරෙන් පාංශුවාසී සර්ප විශේෂයන් වන එරංග විරාජ්ගේ තුඩුල්ලා (Rhinophis erangaviraji), සිව්පා උරගුන් වන අර්ඩලන් ගේ අඟ කටුස්සා (Ceratophora erdeleni), කරු ගේ අඟ කටුස්සා (Ceratophora karu), මෝර්නින් සයිඩ් සිව්රුවන්ලන කටුස්සා (Calotes dersilvai), මෝර්නින්සයිඩ් මහකැලෑ හූනා (Cyrtodactylus cresenes), ගොඩගෙදරගේ දිවාසැරි හූනා (Cnemaspis godagedarai), අලංකාර දිවාසැරි හූනා (Cnemaspis pulchra), මෙරිල්ගේ සිඟිති හිකනලා (Lankascincus merrill) හා සමීරගේ සිඟිති හිකනලා (Lanakascincus sameerai) යන විශේෂ වේ. මේ උරග විශේෂ අතුරෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් මෙම මාර්ගය ඉදි කිරීම සිදු කරන ඉතා ම කුඩා ව්‍යාප්තියක් සහිත සිංහරාජයේ උප කඳුකර වනාන්තරවල පමණක් ජීවත් වේ. මෙම ජීවීන් සියල්ල ම වනසා දැමීමට මෙම නීති විරෝධී හා හානි කර සැලැසුම හේතු වනු ඇත.

මීට අමතර ව මාර්ගය සකස් කිරීම හේතුවෙන් නිරාවරණය වන ප්‍රදේශයේ දරුණු ආක්‍රමණික ශාකයක් ලෙස වැසි වනාන්තරවල යටි ස්ථරයේ පැතිරෙන කටකළු බෝවිටියා ශාකය ව්‍යාප්ත වනු ඇත. ඒ හේතුවෙන් මෙම සංවේදී ජෛව ප්‍රජාව ගේ භෞමික ක්ෂුද්‍ර වාසස්ථාන බොහොමයක් විනාශ වීම සිදු වී එම ජීවීන් ගේ පැවැත්මට ද බලපෑම් එල්ල වනු ඇත. එපමණක් නොව ඉදි කරන මාර්ගය දෙපස වනාන්තරය තුළට සිදු වන මායිම් බලපෑම හා මාර්ග අනතුරු හේතුවෙන් දුර්ලභ ජීවීන් ගේ පැවැත්මට එල්ල වන බලපෑම් වර්ධනය විය හැකි ය. මේ සියල්ල ම සංවේදී පරිසර පද්ධති තුළ මාර්ග ඉදි කිරීම හේතුවෙන් අප ලද ප්‍රායෝගික අද්දැකීම් ය. නමුත් වෛද්‍යවරයකු වන ජනක සේනාරත්නට සහ උපාධිදරයකු වන නාමල් ප්‍රේමරත්නට මේ පිළිබඳ ව පරිසර සාක්ෂරතාවක් නොමැති වීම ගැන කණගාටු වෙමු. රටක ප්‍රතිපත්තිමය තීරණ ගන්නා පුද්ගලයන් ගේ අවබෝධය මෙතරම් සීමා සහිත වීමෙන් පෙනී යන්නේ බුද්ධිමතුන් පාර්ලිමේන්තු යැවීමෙන් හෝ පළාත් පාලන ආයතනවලට පත් කර යැවීමෙන් පමණක් ස්වාභාවික සම්පත් ආරක්ෂා කර ගැනීමට හෝ රටේ අනාගතය ගොඩ නැගීමට නොහැකි බව ය.

මිහිකත පරිසර ප්‍රතිපත්තිය හා පොහොසත් රටක් ලස්සන ජීවිතයක් අහිමි කිරීම

පසුගිය ඉතිහාසය තුළ බලයට පත් වූ ආණ්ඩු විසින් සිදු කළ දැවැන්ත ස්වාභාවික සම්පත් විනාශය හා ඊට එරෙහිව ගොඩ නැගුණු ප්‍රතිවිරෝධය වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට පත් වීමට පදනම සකස් විය. මේ නිසා ම ජාතික ජන බලවේගය විසින් මිහිකත පරිසර ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය මගින් ජනතා ව සමඟ පාරිසරික සම්මුතිය ඇති කර ගැනිණ. එහි ප්‍රධාන මූලධර්ම වූයේ පාරිසරික යුක්තිය හා සාධාරණත්වය මෙන් ම පාරිසරික යහපාලනයයි. එපමණක් නොව මෙම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයේ සංවේදී පාරිසරික පද්ධති භූමි භාවිතය කොටසේ දක්වා ඇත්තේ දැනට විද්‍යානුකූල ව හඳුනාගෙන ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති පාරිසරික ව දැඩි සංවේදී කලාප හා සංවේදී කලාප නිශ්චිතව තහවුරු කිරීමට පියවර ගැනීම ප්‍රධාන ක්‍රියාමාර්ගයක් ලෙස දක්වා ඇත. නමුත් මේ සියල්ල ජාතික ජන බලවේගයේ රත්නපුර දිස්ත්‍රික් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රි වෛද්‍ය ජනක සේනාරත්න හා කලවාන ප්‍රාදේශීය සභා මන්ත්‍රි නාමල් ප්‍රේමරත්න විසින් සම්පූර්ණයෙන් ම උල්ලංඝනය කර ඇත.

මීට අමතර ව ජනාධිපතිවරණයට ප්‍රථම ජාතික ජන බලවේගය ජනතාව සමඟ සම්මුති ගත වූ “පොහොසත් රටක් ලස්සන ජීවිතයක්” ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයේ තිරසර ජෛව ලෝකයක් සදාහරිත ජීවිතයක් ලෙස සඳහන් කොටසේ දක්වා ඇත්තේ සංවේදී පාරිසරික කලාප ප්‍රකාශයට පත් කර සුරක්ෂිතතාව තහවුරු කිරීම හා ඒකාබද්ධ කළ හැකි වනජීවී හා වන සංරක්ෂණ කලාප හඳුනාගෙන නව මංකඩවල් ස්ථාපිත කිරීම සිදු කරන බව ය. නමුත් මේ වන විට සිදු වන්නේ මාර්ග ඉදි කර සංවේදී පරිසර පද්ධති විනාශ කර දෙකඩ කිරීම ය. මේ නිසා ජාතික ජන බලවේගයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශන ද ජනතාව මුලා කළ ලේඛණවලට පමණක් සීමා වූ සම්මුති තත්ත්වයට පත් කර ඇත.

මේ නිසා අප අනුර කුමාර දිසානායක ජනපතිවරයාට අවධාරණය කරන්නේ පසුගිය ආණ්ඩු විසින් සිදු කළ ආකාරයට ම නැවතවරක් පාරිසරික යහපාලනය හා නීතියේ ආධිපත්‍යය අහිමි කර වත්මන් හා අනාගත පරපුරේ ස්වාභාවික සම්පත්වල අයිතිය අහිමි කිරීම නතර කිරීමට වහා ම ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස ය. එසේ නොමැති වූවහොත් පොහොසත් රටක් ලස්සන ජීවිතයක් ගොඩනැගීම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනවලට පමණක් සීමා වනු ඇත. එය ජනතාව ගේ හා ජාතික ජන බලවේගයේ ඉරණම ද තීරණය කරනු ඇත.

සජීව චාමිකර

ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරය