විවාහ හේතූන් පිළිබඳ පනත, විදේශ දික්කසාද විනිශ්චයන් පිළිගැනීමේ පනත සහ සිවිල් නඩු විධාන සංග්‍රහයේ සංශෝධනයක් මගින් දික්කසාදය ලබා ගැනීම සඳහා දැනට දැඩි ලෙස සීමා කරන යල් පැන ගිය නීති රැඩිකල් ලෙස ප්‍රතිසංස්කරණය කෙරෙනු ඇතැයි අධිකරණ අමාත්‍ය විජයදාස රාජපක්ෂ සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පතට පැවසීය.
දැනට, දික්කසාදය ඉල්ලා සිටින අය උසාවියේදී කරුණු තුනෙන් එකක් ඔප්පු කළ යුතුය: තුන්වන පාර්ශවයක් සමඟ කලත්‍රයෙකු විසින් අනාචාරය, ද්වේෂ සහගතව හැරයාම හෝ විවාහ වන අවස්ථාවේදී බෙලහීනත්වය. දික්කසාදය සඳහා ගොනු කරන පුද්ගලයා මත බර අධික වන අතර, හේතු සාධක ඔප්පු කිරීම අතිශයින් දුෂ්කර ය. සමහර දික්කසාද නඩු වසර 10-20 දක්වා ඇදී යන බව අධිකරණ අමාත්‍යවරයා පැවසීය.
විවාහ හේතු පනත, කෙසේ වෙතත්, දික්කසාදය සඳහා "වරදක් නොමැති පදනම" හඳුනා ගනී.
ඒ අනුව කුමන හේතුවක් නිසා හෝ විවාහයක් “ආපසු හැරවිය නොහැකි ලෙස බිඳ වැටී ඇති” බවත් දෙපාර්ශවයටම සාමකාමීව තම විවාහ ජීවිතය කරගෙන යාමට නොහැකි බවත් අධිකරණයට ඒත්තු ගියහොත් අධිකරණයට දික්කසාදයක් ලබා දිය හැකිය.
දික්කසාදය හැරුණු විට, විවාහක විවාහයන් එක් අයෙකු හෝ දෙදෙනාම වයස අවුරුදු 18 ට අඩු වීම වැනි හේතු නිසා විවාහ අවලංගු කළ හැකිය. විවාහය විසුරුවා හැරීමකින් තොරව කලත්‍රයින්ට වෙන්වීමක් ඉල්ලා සිටිය හැකි අතර, එය වත්මන් නීති යටතේ ද පවතී.
අඹුසැමියන් අතුරුදන් වූවන් සඳහා දික්කසාදය පහසු කිරීමට නව නීති සම්පාදනය කරනු ඇත. සාක්‍ෂි ආඥා පනතේ 108 වැනි වගන්තිය යටතේ යම් පුද්ගලයකු වසරක්‌ අතුරුදන් වී ඇත්නම් ඔහු හෝ ඇය මියගොස්‌ ඇති බවට උපකල්පනයක්‌ ඇත. ඒ අනුව දික්කසාදය ඉල්ලා සිටින අයකුට පුවත්පත්වල දැන්වීමක් පළකරමින් සහකරු හෝ සහකාරියට නියමිත දිනයක අධිකරණයේ පෙනී සිටින ලෙස හෝ තමා ජීවතුන් අතර සිටින බවට සාක්‍ෂි ඉදිරිපත් කරන ලෙසට දැන්වීමක් පළකළ හැකිය. ඔවුන් ඉදිරිපත් කිරීමට අපොහොසත් වුවහොත් සහ ඔවුන් ජීවතුන් අතර සිටින බවට කිසිදු සාක්ෂියක් ඉදිරිපත් නොකළහොත් දික්කසාදය ලබා දෙනු ලැබේ.
විවාහයක් නිෂ්ප්‍රභ කළද එවැනි විවාහයකින් බිහිවන දරුවන්ගේ සුජාතභාවය ආරක්ෂා වනු ඇත. මෙමගින් ජීවිතාන්තය, දේපල නිරවුල් කිරීම සහ බාලවයස්කරුවන්ගේ නඩත්තුව වැනි ගැටළු ආවරණය කෙරේ. වයස අවුරුදු 18 ත් 21 ත් අතර වැඩිහිටි දරුවන්ට ඔවුන්ගේ නඩත්තු හා අධ්‍යාපන වියදම් පියවා ගැනීම සහතික කිරීම සඳහා ද ආවරණය කෙරේ. උසාවියට ඔවුන්ගේ වත්කම් සහ ආදායම අනුව, විවාහක එක් අයෙකු හෝ දෙදෙනාම ගෙවීමට නියෝග කළ හැකිය.
විදේශගතව සිටියදී අතුරුදන් වූ අඹුසැමියන්ගෙන් දික්කසාද වීමට බලාපොරොත්තු වන අයට අධිකරණයට දිවුරුම් ප්‍රකාශයක් ගොනු කර තම සහකරු හෝ සහකාරිය වෙනුවෙන් සිතාසියක් ලබා ගත හැකි අතර එය පුවත්පතක පළ කළ හැකිය. නියමිත දිනට සහකරු හෝ සහකාරිය උසාවියට පැමිණීමට අපොහොසත් වුවහොත්, සිතාසිය භාර දුන් බව සලකනු ලබන අතර, ඔහු හෝ ඇය නොමැතිව නඩුව දිගටම කරගෙන යා හැකිය.
විදේශීය දික්කසාද විනිශ්චයන් පිළිගැනීමේ පනත යටතේ, ශ්‍රී ලංකාව තුළ විදේශීය අධිකරණ මගින් ලබා දෙන දික්කසාදයන් පිළිගනු ලැබේ. ශ්‍රී ලංකාවේ අධිකරණ බලය පිළිගත් රටවල් ගැසට් කරන අතර එවැනි රටවල අධිකරණයකින් දික්කසාද වූ අය තීන්දුවේ සහතික පිටපතක් ඉදිරිපත් කළ යුතු අතර එය රට තුළ ලියාපදිංචි කෙරේ.
මේ අතර, හදිසි සහ අතුරු අධිකරණ නියෝග සහ සිතාසි දුරකථන ඇමතුම්, ඊමේල් සහ WhatsApp පණිවිඩ ඇතුළු විවිධ ආකාරවලින් ලබා දීමට හැකි වන පරිදි නීති සංශෝධනය කිරීමට ද රජය අදහස් කරයි.
